ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ
Δύμες: Το πανέμορφο χωριό της Πιτσιλιάς
Πιστεύεται ότι το όνομά του χωριού προήλθε από την αρχαία πόλη
της Αχαΐας Δύμη, πατρίδα του Κηφέα, ενός από τους αρχηγούς των πρώτων Ελλήνων
αποίκων που εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο γύρω στο 1200 π.χ.
Το χωριό γνώρισε
μεγάλες αυξομειώσεις του πληθυσμού του. Οι κάτοικοι το 1881 ήταν 102 για να
αυξηθούν στους 177 το 1911. Το 1921 μειώθηκαν στους 167 για να αυξηθούν στη
συνέχεια στους 391 το 1973. Στην συνέχεια όμως ο πληθυσμός άρχισε να
παρουσιάζει συνεχόμενη μείωση, από το 1976 που είχε 347 κατοίκους. Στην απογραφή του 2001 οι κάτοικοι ήταν 164.
Οι Δύμες είναι ιδιαίτερα γνωστές για την παραγωγή των
μήλων τους, που κατατάσσονται ποιοτικά ανάμεσα στα καλύτερα της Κύπρου, αλλά
και για τα παραδοσιακά αλλαντικά τους.. Οι κάτοικοι καλλιεργούν λαχανικά και
αμπέλια οινοποιήσιμων ποικιλιών, καθώς επίσης λίγες ελιές, αμυγδαλιές και
καρυδιές.
Κάνοντας έναν περίπατο στο χωριό θα δείτε τα παραδοσιακά πέτρινα σπίτια των κατοίκων με τις κεραμιδένιες και τις τσίγκινες σκεπές. Οι ανηφορικοί γραφικοί δρόμοι, οι κληματαριές στα σπίτια, οι μικρές αυλές με τους ψηλούς αυλόγυρους και τα γραφικά ανώγια, συνθέτουν τη βασική εικόνα του χωριού.
Στο χωριό αξίζει να επισκεφθείτε την παλιά εκκλησία του
χωριού, που είναι αφιερωμένη στον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Κτίστηκε το 1861 σε
ορθογώνιο σχήμα. Η μικρή και απέριττη εκκλησία με την ιδιαίτερη κεραμιδοσκεπή
δεν διαθέτει τοιχογραφίες στο εσωτερικό της, παρά μόνο το σκαλιστό ξύλινο
εικονοστάσι με λιγοστές εικόνες των αγίων να το πλαισιώνουν. Σε ειδικό
εικονοστάσι, βρίσκεται η αφιερωμένη εικόνα του Τιμίου Προδρόμου, η οποία και
ανάγεται από τον 18 ο αιώνα. Ο ναός δεν λειτουργεί καθόλου, καθώς παραμένει ως
διατηρητέο εκκλησιαστικό οικοδόμημα από το Τμήμα Αρχαιοτήτων.
Δίπλα ακριβώς από την παλιά διατηρητέα εκκλησία της
κοινότητας βρίσκεται η νέα εκκλησία του χωριού, η οποία είναι αφιερωμένη επίσης
στον Ιωάννη τον Πρόδρομο. Χτίστηκε το 1996 σε βυζαντινό ρυθμό με εξαιρετική
αρχιτεκτονική και επενδυμένη με πέτρα της περιοχής. Είναι αρκετά μεγάλη
εκκλησία, αφού μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι και 300 πιστούς. Στον προαύλιο χώρο
του ναού στέκει περήφανο το ψηλό καμπαναριό, έχοντας στο εσωτερικό του δύο
τεράστιες καμπάνες, που καλούν τους χριστιανούς κάθε Κυριακή και γιορτή. Στις 7
Ιανουαρίου και στις 29 Αυγούστου, γιορτάζεται πανηγυρικά όπου γίνεται και η
λιτάνευση της Άγιας εικόνας του Τιμίου Ιωάννη Προδρόμου, καθώς επίσης και την
Δευτέρα του Πάσχα.
Οι Δύμες εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη με τον πλούτο της
φύσης τους. Ούτε μια μικρή, απόμερη γωνιά δεν έχει μείνει ξεχασμένη από τα
πεύκα. Λίγο πιο κάτω από τις δύο εκκλησίες, σε ένα τοπίο ειδυλλιακής ομορφιάς
θα συναντήσετε το Κοινοτικό Πάρκο Δυμών, το οποίο χρησιμοποιείται και ως
εκδρομικός χώρος. Με χωρητικότητα 300 ατόμων διαθέτει όλες τις διευκολύνσεις
για μια ημερήσια εκδρομή, όπως ειδικά διαμορφωμένο χώρο για άναμμα φωτιάς,
ξύλινα τραπεζάκια, παιδότοπο με σύγχρονες ευρωπαϊκές προδιαγραφές και αποχωρητήρια.
Από τις δύο πετρόκτιστες, παραδοσιακές βρύσες τρέχει δροσερό, πόσιμο νερό,
κατευθείαν από πηγή του Τροόδους. Αυτό που θα κλέψει όμως τις εντυπώσεις σας
είναι το μεγάλο ξύλινο «μπαλκόνι» στην άκρη του χώρου αυτού, που σας δίνει την
ευκαιρία να θαυμάσετε την ομορφιά και το κάλλος του ορεινού φυσικού κυπριακού
τοπίου.
Από το 2010 στο χώρο του Δημοτικού Σχολείου του χωριού
υπάρχει ο κατασκηνωτικός χώρος του Δήμου Στροβόλου, ο οποίος έχει τη δυνατότητα
να φιλοξενεί περίπου 45 παιδιά όπως επίσης και άτομα με κινητικά προβλήματα.
Κι αν αναζητάτε επιπλέον δόσεις φυσικού περιβάλλοντος, σε
απόσταση αναπνοής από το κέντρο του χωριού το μονοπάτι της φύσης μήκους 4,5
περίπου χιλιόμετρων σας περιμένει να το εξερευνήσετε. Στα παλιά χρόνια, το μονοπάτι αυτό ήταν ο δρόμος που συνέδεε τις δύο κοινότητες, Δύμες και Πελέντρι. Μια σχετικά εύκολη
διαδρομή στην οποία ο περιπατητής έρχεται σε επαφή με τη μοναδική άγρια
βλάστηση του τοπίου και την πλούσια πανίδα.